چابهار

چابهار یکی از شهرهای جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان و تنها بندر اقیانوسی ایران است که در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند قرار دارد.

این بندر یکی از مهم‌ترین چهارراه‌های کریدور شمال- جنوب بازرگانی جهانی است. چابهار علاوه بر موقعیت بازرگانی، دارای جاذبه‌های فراوان تاریخی و طبیعی است. آب‌وهوای این شهر و پیرامون آن همیشه بهاری و معتدل است و به همین دلیل چابهار (چهاربهار) نامیده می‌شود.

گمان غالب این است که نام چابهار تغییریافته چهاربهار است، چراکه این منطقه همیشه آب‌وهوای بهاری دارد. گمانه دیگر این است که چون در قدیم مردم چابهار به این بندر چه بار می‌گفتند (به‌معنای اینکه از مسافران می‌پرسیدند که چه باری دارند) پس چابهار تغییریافته «چه بار» است.

چابهار در گویش محلی مردم این منطقه به کسانی گفته می‌شود که در اطراف چاه آب سکنی گزیده‌اند.

در شهر چابهار جهت تأمین آب مورد نیاز مردم در زمان قدیم از چاه‌هایی که مردم حفر می‌کردند، استفاده می‌شد و چه به‌معنای چاه آب و بار به‌معنای پیرامون. این اصطلاح به مرور زمان با ورود غیربومیان به شهر و توسعه شهر آن به چابهار و چهار بهار تغییر یافته است.

کوه‌های مینیاتوری

این کوه‌ها از دیدنی‌های حیرت‌انگیز چابهار به موازات ساحل از منطقه کچو تا نزدیکی خلیج گواتر کشیده شده و از پدیده‌های مورفولوژی این ناحیه محسوب می‌شود.

تالاب لیپار

به تالاب صورتی نیز موسوم است و از مناطق زیبا و طبیعی منطقه است که با چشم‌اندازی فوق‌العاده در ۱۵ کیلومتری شرق چابهار در نزدیکی روستای رمین و در مسیر جاده ساحلی چابهار-گواتر قرار گرفته است.

وجود پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل، طاووسکن، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، زیبایی این منطقه را دوچندان کرده است.

مسجد جامع دزک

این مسجد در روستای دزک در سه کیلومتری شرق سراوان واقع شده است. زمان ساخت مسجد مشخص نیست. احتمال داده می‌شود که این مسجد به زمان دوران صفویه تعلق داشته باشد.

مصالح به کار رفته در دیوارها و ستون‌ها از خشت وچینه و پوشش سقف از فرآورده‌های نخل و خرما و گز و کنار است.

موزه محلی چابهار

ساختمان قدیمی فرمانداری چابهار که از دوران قاجار به جا مانده، اکنون موزه محلی چابهار است. این بنا روی سکویی به ارتفاع ۱٫۵ متر و به وسعت حدود ۶۵۰متر مربع بنا شده و دارای سه در ورودی، مجموعه اتاق‌ها، راهرو و… است. بنا در دو طبقه ساخته شده است که قسمتی از آن به‌وسیله سکویی با سقف چوبی و ستون آهنی احاطه شده است.

غارهای بان مسیتی

بان مسیتی به مجموعه غارهایی در پنج کیلومتری شمال باختری روستای تیس در دامنه کوه شهبازبند (در نزدیکی چابهار) گفته می‌شود. یک غار طبیعی و دو غار مصنوعی درکنار هم قرار دارند.

اول طبیعی و به‌شکل نیم‌دایره و با استفاده از روش تراشکاری درون غار و دهانه آن توسعه پیدا کرده است. یک آرامگاه کوچک از گچ به‌صورت دوسطح افقی که روی یکدیگر قرار دارند و فاقد آثاری مانند سنگ‌نبشته، خط و لوحه در عمق یک متر از سطح غار دیده می‌شود که در گرد آن یک فضای کوچک وجود دارد.

قلعه پیروز گت

قلعه پیروز گت در بخش مرکزی پنج کیلومتری شمال غربی چابهار در روستای تیس قرار دارد. این اثر از دوره اشکانیان و ساسانیان است. این دژ بر فراز تپه‌ای در میانه دره تیس واقع است. بلندی تپه از ارتفاع دو رشته کوه پیرامون تپه بیشتر نیست. آثاری از برج‌ها در ضلع شمالی و جنوبی دیده می‌شود.

درخت مکرزن

درخت مکرزن که به انجیر معابد، لور و انجیر هندی نیز معروف است، نام درختی معروف در شهرهای چابهار و نیک شهر است. این درخت از جاذبه‌های گردشگری این دو شهر به شمار می‌آید. اصل این گیاه از هند شرقی و دارای برگ‌های پهن است و شاخه‌های آن به پایین سرازیر می‌شود و در لای شن‌ها ریشه می‌دواند.

گل افشان

یکی از دیدنی‌های حیرت‌انگیز شهرستان چابهار، کوه‌های گل‌افشان آن است که مهم‌ترین آن‌ها در نقطه‌ای نزدیک به کنارک به نام بندر تنگ قرار دارد. کوه گل‌افشان بندر تنگ با ارتفاع تقریبی ۱۰۰ متر و قطر قاعده کمی بیش از ۱۰۰ متر در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری شهرستان چابهار قرار دارد.

بالا رفتن از کوه اگر فصل بارندگی نباشد، تقریبا راحت است. در بالاترین نقطه کوه چاله‌ای به قطر کمتر از یک متر و به عمق حدود نیم متر وجود دارد که با گل پوشیده شده است.

در فواصل زمانی حدود یک دقیقه، مقداری گل با صدای خاصی شبیه به ترکیدن یک حباب، از چاله خارج و به اطراف پراکنده می‌شود. در کنار این کوه، دو کوه کم‌ارتفاع دیگر وجود دارد که به نظر می‌رسد زمانی آن‌ها نیز گل‌افشان بوده‌اند.

منطقه حفاظت شده گاندو

رودخانه باهوکلات یکی از پرآب‌ترین رودخانه‌های استان سیستان و بلوچستان و عامل اصلی حیات و زندگی در جنوب استان به حساب می‌آید.

آب‌های مناطق وسیعی از صفحات جنوبی شهرستان ایرانشهر (بخش‌های سرباز، بمپور، راسک) و شهرستان چابهار (بخش‌های دشتیاری قصر قند) را جمع‌آوری کرده و به دریای عمان سرازیر می‌کند.

مسجد جامع تیس

از مناطق دیدنی چابهار می‌توان از مسجد تیس نام برد؛ مسجد جامع تیس که از لحاظ معماری مانند مساجد کشورهای پاکستان و هندوستان است، مانند اکثر مساجد اهل تسنن یک مناره دارد.

صحن این مسجد هر زائری را ولو برای اولین‌بار، به یاد تابلوهای پر از رنگ زیبا می‌اندازد. مناره و گنبدهایی که با رنگ‌های سبز و قرمز زیباتر شده‌اند و در‌هایی که با شیشه‌کاری‌های منظم و نامنظم رنگارنگ جلوهایی چشم‌نواز به مسجد داده‌اند و مردمانی سفیدپوش و بلوچ‌زبان که دوستانه و مهربان زائران را با لبخند نگاه می‌کنند.

بندر گواتر

منتهی الیه جنوب شرقی ایران، در آخرین نقطه مرزی شهرستان چابهار و تماس با مرز پاکستان بندری کوچک و قدیمی اما زرخیز به نام «گواتر» قرار گرفته است.

گواتر، تکه کوچکی از محدوده سیستان و بلوچستان واقع در منتهی الیه جنوب شرقی سرزمین زرخیز ایران اسلامی، چون گوهر بهشتی در ساحل دریای عمان می‌درخشد.

به واسطه قرار گرفتن در مجاورت جنگل‌های حرا یکی از مناطق حفاظت شده محیط زیست به شمار می‌رود.